Kapalı işyerlerinde havalandırma sisteminin çalışmaması durumunda ne olur?
Kapalı işyerlerinde havalandırma sisteminin çalışmaması durumunda ne olur ve havalandırma sisteminin çalışmadığı durumlarında işyerlerinde ne bulunmalıdır?
Kapalı işyerlerinde havalandırma sisteminin çalışmaması durumunda ne olur?
Bu makalemizde havalandırma sistemlerinin işyerlerinde çalışmadığı zamanlarda ne olur ve havalandırma sistemleri çalışmadığı durumda ne bulunması gerektiği konusunda bilgiler vereceğiz.
Çeşitli çalışma yerlerindeki ortamların havası, çalışan insanların sağlığını ve güvenliğini tehlikeli olmasını sağlayacak değişimler geçirerek kirli havaya dönüştürebilmektedir. Kirli hava dört grupta incelenmektedir. Bunlar; pis hava, zehirli hava, patlayıcı hava ve tozlu havadır. Pis hava, çok az oksijen bulunduran hava (oksijen oranı %20’den az) olmaktadır. Bu ortamda çalışan kişilerde yorgunluk ve halsizlik durumları gözlenmektedir. Zehirli hava, insanın hayatını tehlikeye düşüren ve zararlı gazların bulunduğu havadır. Patlayıcı hava, bütün yanıcı gazları (metan, etan, propan, bütan, hidrokarbon, hidrojen, karbonmonoksit, hidrojen sülfür vb.) içinde bulunduran hava olmaktadır. Tozlu hava, içinde belli bir miktarda toz zerrecikleri ve taneleri bulunduran havayı kapsamaktadır.
Ortam koşulları ele alındığında 3 önemli etmen ortaya çıkar. Bu etmenler sırasıyla şunlardır: Oksijence yetersiz ortam, zehirli ortam ve patlayıcı ortam.
Oksijence yetersiz ortam
Kapalı yerlerin hava ortamlarında yeterince oksijen girişi olmadığı durumunda veya oksijen tüketimi sonucu oksijen başka bir gazla yer değiştirir. Oksijen tüketimi ise yanıcı olarak kullanılan maddelerin yanması durumunda (kaynak yapımı, kesme işlemleri, ısıtma vb.) oluşmaktadır.
Zehirli ortam
Zehirli ortamlarda en çok karşılaşılan gazlar; karbonmonoksit, hidrojen sülfür, hidrojen siyanür, azot oksit, kükürt dioksit, ve buna benzeri gazlar olarak sıralanabilir. Kimyasal tepkimeler sonucu ortaya çıkan bu gazlar oksijeni yeterli düzeyde tutmamaktadır. Yeterli oksijeni içinde barındırmayan kapalı ortamlarda oluşan bu gazlar çalışanları hayati olarak etkileyebilmektedir. Kimyasal boğucu gaz olarak da bilinmektedir.
Patlayıcı ve yanıcı ortam
Yanma özelliği olan maddelerin gaz, buhar, sis ve tozların hava ile oluşturulan ve tutuşturucu herhangi bir kaynakla teması ile bütünüyle yanan birleşime patlayıcı ortam denilmektedir.
Havalandırma sisteminin çalışmadığı durumlarında işyerlerinde ne bulunmalıdır?
Kapalı çalışma merkezlerinde çalışanların ihtiyacını giderecek kadar yeterli düzeyde temiz hava bulundurulması gerekmektedir. Yeterli temiz bir hava hacminin tespiti için ise çalışma yöntemleri, iş merkezindeki çalışanların sayısı ve işyerinde çalışanların yaptığı iş dikkate alınmalıdır. Mekanik havalandırma sistemi kullanıldığı zaman havalandırma sisteminin çalışır durumda olması sağlanmaktadır. Bu havalandırma sisteminin çalışmadığı durumlarda ise tehlikeyi veya arıza bildirmek üzere tasarlanan kontrol sistemi kullanılmalıdır.
Havalandırma sisteminin çalışmadığı durumlarda ise şunlar yapılmalıdır:
-
Çalışma ortamının havasını kirleten ve sağlığa zarar veren maddeler ortamdan uzaklaştırılmalıdır.
-
Boğan gazlar, zehirli gazlar ile tozlu hava, duman ve rahatsız edici kokuları ortamdan uzaklaştıracak şekil ve özellikte genel havalandırma sisteminden ayrı olarak ek bir mekanik havalandırma sistemi kurulmalıdır.
-
Pasif havalandırma sistemindeki hava akımı çalışanları rahatsız etmeyecek düzeyde olmalıdır. İşyerindeki çalışanları fiziksel olarak ve psikolojik olarak olumsuz bir şekilde etkilemeyecek ve ani sıcaklık değerlerini değiştirmeyecek bir biçimde olması gerekmektedir.
-
Pasif havalandırma sistemi de aktif olarak çalışamayacak düzeyde ise veya fiziki şartların elverişsiz olduğu durumlarda kendinden temiz hava beslemeli solunum cihazları kullanılarak kapalı mekanlara girişler sağlanmalıdır.
